Do niedawna panowało przekonanie, że skutkami niedoboru witaminy D są osteoporoza, w przypadku najmłodszych krzywica, zaś jej główną funkcją jest wsparcie dobrej kondycji kości i zębów. To wystarczające argumenty za tym, by dbać o przyjmowanie odpowiednich dawek witaminy D. Obecnie wiemy jednak, że ma ona jeszcze większy wpływ na ludzki organizm. Co warto wiedzieć na temat witaminy D?
Witamina D to jedna z niezbędnych dla naszego organizmu witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Dziś mimo miana witaminy, utożsamia się ją raczej z hormonami, ze względu na liczbę funkcji jaką pełni w naszym ciele oraz fakt, że jest w nim syntezowana. Receptory witaminy D znajdują się w mózgu i innych ważnych narządach. Pod względem chemicznym witamina D stanowi grupę kilku związków steroidowych, do których należą przede wszystkim ergokalcyferol (D2) oraz cholekalcyferol (D3). Pierwszy zajdziemy w składnikach pochodzenia roślinnego, drugi – zwierzęcego.
Witamina D pomaga w odpowiednim wchłanianiu wapnia i fosforu przez nasz organizm. Jednocześnie wpływa na prawidłowy stan mięśni. Ponadto witamina D ma korzystny wpływ na układ odpornościowy, a także bierze udział w procesie podziału komórek.
Już w XIX wieku zauważono, że przebywanie na słońcu wspiera leczenie gruźlicy. Dziś wiemy natomiast, że promienie słoneczne wpływają na syntezę witaminy D w naszym organizmie, dzięki czemu nasz układ odpornościowy działa efektywniej i jej wpływ nie ogranicza się oczywiście do leczenia gruźlicy.
Do objawów niedoboru witaminy D zalicza się między innymi osłabienie, obniżoną odporność, słabe zęby i kości, obniżony nastrój oraz drażliwość. Na teki objawy jesteśmy narażeni szczególnie zimą, gdy dni są krótsze, poziom nasłonecznienia niższy, a na świeżym powietrzu spędzamy znacznie mniej czasu. Prawdopodobieństwo ich wystąpienia wzrasta, gdy jednocześnie nie dostarczamy organizmowi witaminy D za sprawą diety.
W przypadku nadmiaru witaminy D odczuwamy natomiast wzmożone pragnienie, bóle głowy i nudności, a w skrajnych przypadkach pojawia się zaburzenie pracy nerek i serca. Osiągnięcie nadmiaru jest jednak praktycznie niemożliwe, gdy witamina D pochodzi z naturalnej syntezy w naszej skórze i diety, dlatego takie objawy występują bardzo rzadko – wyłącznie w skrajnych przypadkach.
Za syntezę witaminy D odpowiada promieniowanie UV. Odbywa się ona w głębszych warstwach skóry. Ewentualny nadmiar magazynowany jest w tkance tłuszczowej. Jednak w naszej szerokości geograficznej przez wiele miesięcy w roku mamy do czynienia ze słabą ekspozycją na słońce. Dlatego warto zadbać o pozyskiwanie witaminy D z diety. Źródła witaminy D to między innymi tłuste ryby, takie jak makrela, dorsz, łosoś i śledź. Sporą jej ilość znajdziemy również w jajkach, mleku i serze. Jeśli nie przepadamy za tymi składnikami diety, warto sięgnąć po produkty wzbogacane o witaminę D lub zapewnić organizmowi jej suplementację.
